Designteka

Komfortowy, przyjazny i oszczędny. Taki właśnie jest dziś dom idealny. Dlatego nie może zabraknąć w nim nowoczesnego systemu rekuperacji. Prawidłowo wykonany projekt oraz instalacja wentylacji mechanicznej sprawią, że będziemy mogli na co dzień cieszyć się czystym i świeżym powietrzem, a przy okazji sporo zaoszczędzić. Na co zatem zwrócić uwagę przygotowując dom pod rekuperację podpowiada architekt Ada Szydłowska.

Od 2021 roku obowiązują nowe przepisy prawa budowlanego, dotyczące zmniejszenia zapotrzebowania budynków na energię grzewczą. Prawo to ma swoje źródło w europejskiej dyrektywie, która zobowiązuje wszystkie państwa członkowskie UE do modyfikacji przepisów krajowych w taki sposób, by nowo budowane domy spełniały wyższe normy energetyczne, a stare poddawane były modernizacji. Nowe przepisy zachęcają do zastosowania odnawialnych źródeł energii czy też bardziej energooszczędnych rozwiązań w domach jednorodzinnych, jak np. rekuperacja, czyli odzyskiwanie ciepła.

- System rekuperacji jest niezwykle dyskretny i niezauważalny, przez co mieszkańcy mogą zupełnie zapomnieć o jego istnieniu i cieszyć się jedynie świeżym i czystym powietrzem, a zasady działania samej rekuperacji stosunkowo proste – opowiada arch. Ada Szydłowska.

System odzyskuje energię z wywiewanego powietrza i ogrzewa powietrze nawiewane. Istotne jest to, że powietrze wywiewane i nawiewane nie miesza się ze sobą w żadnym obszarze, dzięki czemu cały czas dostarczane jest świeże powietrze. W ten sposób budynek jest w stanie odzyskać znaczny procent energii zużytej na ogrzewanie, a oszczędności mogą sięgać nawet 30-60%. Dodatkową zaletą jest fakt, że system filtruje także powietrze dostające się do domu z zewnątrz, oczyszczając je ze smogu i alergenów.

- Sercem systemu wentylacji mechanicznej jest rekuperator, jednak cały system opiera się na kanałach wentylacyjnych doprowadzających świeże powietrze i odprowadzających to wilgotne. Dzięki nim projekt domu nie musi uwzględniać tradycyjnych kominów ani rozszczelnienia okien. Trzeba wziąć to pod uwagę jeszcze na etapie projektowania. Wtedy też powinno się zaplanować kanały wentylacyjne. Należy przy tym pamiętać, aby powietrze zawsze przemieszczało się od sypialni do łazienek i z salonu do kuchni. Ważne jest również, by kanały do wentylacji tworzyły system o minimalnej liczbie elementów składowych, które dzięki odpowiedniej wysokości, będzie można łatwo ukryć, nie zakłócając przy tym estetyki wnętrza – wyjaśnia architektka.

Dobrze wykonany projekt to zatem podstawa. Jednak niezwykle istotny jest również sam montaż instalacji wentylacji mechanicznej. Można tu popełnić sporo błędów, czy też wielu czynników nie wziąć po prostu pod uwagę. Do najczęściej popełnianych błędów przy montażu systemu rekuperacji można zaliczyć: montaż kanałów wentylacyjnych w nieogrzewanym pomieszczeniu bez właściwej izolacji termicznej, brak szczelin pomiędzy dolną krawędzią drzwi a podłogą (podcięcia drzwi), brak otworów rewizyjnych i utrudniony dostęp do rekuperatora, wybór rekuperatora o zbyt niskiej wydajności, wykonanie instalacji bez projektu rekuperacji, czy wreszcie niedostosowanie projektu ogrzewania/klimatyzacji do domu z rekuperacją.

- Dom wyposażony w system rekuperacji ma dużo niższe zapotrzebowanie na ciepło niż dom z wentylacją grawitacyjną. Prawidłowo zaprojektowany i wykonany montaż wentylacji mechanicznej jest ogromnie ważny dla jej pełnej efektywności, dlatego warto korzystać z pomocy fachowców – uzasadnia Ada Szydłowska. – Jeśli chodzi o montaż rekuperacji to zwykle nie opłaca się wybieranie najtańszej oferty na rynku. Często system wykonany taniej, oznacza wybór niższej jakości materiałów, wykonanych słabej, bez poszanowania detali, które ostatecznie decydują o jego energooszczędności – dodaje.

Rekuperacja w domu ma więc największy sens, kiedy wybierzemy wysokiej jakości sprzęt, czyli centralę i dopasowane do niej wszystkie potrzebne komponenty systemu. W momencie zakupu warto zwrócić także uwagę na długość gwarancji, jaką zapewnia producent. Należy przy tym pamiętać, że podstawą funkcjonowania całego systemu jest rekuperator, w którym znajdują się wentylatory działające z dużą mocą. Ich praca wiąże się z emisją dźwięku, dlatego także miejsce, w którym będzie on zamontowany, musi być dobrze zaplanowane i uwzględnione już na etapie projektu.

- Aby zapewnić komfort i ciszę w przestrzeni mieszkalnej, rekuperator należy zamontować w osobnym, wydzielonym akustycznie pomieszczeniu. Może to być np. nieużytkowe poddasze, kotłownia, garaż, a nawet garderoba, jeśli jest zlokalizowana przy wejściu do domu, a nie obok sypialni. Także cała instalacja musi być schowana wewnątrz podłóg i ścian, tak by działać poniżej poziomu tła akustycznego – mówi architektka.

Jednym z systemów dostępnych obecnie na rynku, który został idealnie zaprojektowany do wentylacji domów jednorodzinnych, tak by nie zakłócać komfortu ich użytkowania jest VASCO SILENT VENTILATION. Bazuje on na przewodzie wentylacyjnym o wysokości 6 cm. Dzięki tak niskiemu profilowi system kanałów, który należy rozprowadzić do wszystkich pomieszczeń, jest bardzo łatwy do ukrycia w warstwach podłogowych w styropianie, można go również łatwo zabudować w podwieszanych sufitach, tuż za płytą gipsowo-kartonową. W celu maksymalizacji wydajności systemu kanały zostały zaprojektowane w przekroju płaskoowalnym, a dzięki specjalnemu profilowi i użyciu dźwiękochłonnego materiału rura EASYFLOW jest w stanie dostarczać 75m³/h powietrza, co oznacza, że pokrywa zapotrzebowanie wszystkich standardowych pomieszczeń domu jednorodzinnego.

Na estetykę wnętrza wpływa nie tylko możliwość ukrycia wszystkich rur w warstwach podłogowych poddasza i piętra, ale również zasłonięcie nawiewów oraz wyciągów za pomocą minimalistycznych oraz bardzo dyskretnych osłon, jak np. SMILEY VASCO. Są one wykonane z aluminium malowanego proszkowo na biały kolor. Ich powierzchnia jest lekko chropowata, dzięki temu na większości białych sufitów osłony wylotów są niezauważalne. W przypadku sufitu o innej barwie niż biały, osłony można pomalować emulsyjną farbą ścienną i w ten sposób idealnie dopasować do wystroju wnętrza oraz własnego gustu, wybierając jeden z 4 dostępnych kształtów.

- Stylowa forma nowoczesnych domów kryje w swoim wnętrzu wysoko rozwinięte, inteligentne systemy. Rozwiązania zastosowane w nowej generacji rekuperatorach sprawiają, że urządzenie w żaden sposób nie wpływa na estetykę domu, a przy tym łączy nieskomplikowaną obsługę ze smart funkcjonalnościami, m.in. przez automatyczne dostosowanie intensywności wentylacji do aktywności domowników. To zdecydowanie poprawia nie tylko jakość powietrza, ale też komfort codziennego życia – konkluduje architektka.

Mgr inż. arch. Ada Szydłowska – absolwentka wydziału Architektury Politechniki Białostockiej oraz studiów podyplomowych Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Dziedzictwa Architektonicznego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, stypendystka programu Erasmus na Universitat Politècnica de València. Założycielka Pracowni Projektowej KIBOKO. Projektuje wnętrza prywatne i publiczne oraz architekturę. Zawsze zgodnie z naturą miejsca oraz poszanowaniem potrzeb jego użytkowników. Jak sama przyznaje inspiracje są wszędzie – od świata mody, po krajobrazy z dalekich podróży jak i okolicznych wsi.