Designteka

Projekt ekologicznych gmachów o funkcjach dydaktyczno-konferencyjnych i administracyjnych spod kreski pracowni WXCA został wyróżniony II miejscem w konkursie architektonicznym na budynek jubileuszowy Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Architekci płynnie wpisali zespół nowoczesnych, ekonomicznych w eksploatacji brył w kontekst historycznego założenia urbanistycznego. Sąd Konkursowy docenił koncepcję WXCA m.in. za „porywającą strukturę wewnętrzną” oraz „oparcie każdej decyzji w nadrzędnej filozofii obiektu”.

W poniedziałek, 12 września, ogłoszono oficjalne wyniki konkursu architektonicznego na budynek dydaktyczno-konferencyjny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, będący także obiektem jubileuszowym z okazji 100-lecia uczelni. Do konkursu dopuszczono 37 zespołów, z których w drugim, ostatnim etapie znalazło się jedynie pięć. Projekt architektów z WXCA wyróżniono II miejscem ex aequo z projektem pracowni JSK Architekci.

„Każda decyzja ma tu swoje uzasadnienie i oparcie w nadrzędnej filozofii obiektu. Generuje to szereg nieoczywistych i urzekających form przestrzeni wewnętrznych, które mogą prokurować rozmaite interakcje pomiędzy użytkownikami. Te swoiste kawerny wydrążone w jakże subtelnym monolicie głównej bryły, urzekają pięknem, proporcjami i mnogością scenariuszy użytkowania” – piszą reprezentanci Sądu Konkursowego pod przewodnictwem arch. Zbigniewa Maćkowa o projekcie WXCA.

Konkurs zorganizowany został przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich.

Ekologiczny i wielofunkcyjny zespół budynków od WXCA

Kampus Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie to miejsce szczególne, znajdujące się w historycznej lokalizacji, w bezpośrednim sąsiedztwie Starego Miasta. Działka objęta konkursem leży na styku trzech różnych układów urbanistycznych – to punkt, w którym przestrzeń kampusu graniczy z pomilitarną, zdyscyplinowaną strukturą zabudowy koszarowej oraz jednorodzinną, niską zabudową Osiedla Oficerskiego. Architekci z pracowni WXCA zaplanowali w tym miejscu zespół budynków wpisanych w tkankę kampusu Uniwersytetu Ekonomicznego z jego zielonymi ciągami komunikacyjnymi oraz przestrzeniami publicznymi pomiędzy uczelnianymi pawilonami.

Budynki miałyby pełnić funkcje dydaktyczno-konferencyjne, administracyjne oraz mieszkaniowe. W trzech zaprojektowanych przez architektów obiektach podzielonych funkcjonalnie rozmieszczono m.in. sale wykładowe i seminaryjne, pomieszczenia edukacyjne i administracyjne, pokoje mieszkalne oraz przestrzenie gastronomiczne. Jako centralny gmach tego fragmentu kampusu projektanci zaplanowali monumentalną bryłę części dydaktycznej z otwartym parterem, wielopoziomowym holem i przestrzenną klatką schodową. Przed gmachem miałby znaleźć się reprezentacyjny, przyjazny plac z zielenią płynnie połączony z parterem budynku i umożliwiający sprawny, wielokierunkowy ruch pomiędzy jego wnętrzem a zewnętrzem. Jako integralną część obiektu zaprojektowano aulę konferencyjno-kongresową mogącą pomieścić ponad 500 osób.

Nadrzędnym założeniem architektów z pracowni WXCA było zaprojektowanie przestrzeni otwartej na potrzeby wspólnoty studenckiej oraz sprzyjającej społecznej integracji – będącej miejscem zarówno oficjalnych wydarzeń, jak i półformalnych i nieformalnych aktywności studentów odbywających się we wnętrzach budynków, a także dookoła nich. Przepływające między nowymi obiektami ciągi przestrzenne zaplanowano tak, by były swoistym zwornikiem dla zróżnicowanych, choć powiązanych ze sobą placów i skwerów w obrębie kampusu.

Koncepcję ukształtowano jako pragmatyczną, efektywną przestrzennie zabudowę, zrealizowaną w formie trzech budynków wkomponowanych się w kampusowe otoczenie. Struktura budynków, geometryczna, modularna, powtarzalna – manifestuje jego elastyczność osiągniętą zarówno na poziomie przestrzennym jak i funkcjonalnym. Adaptujące się do zmian wnętrze oferować miałoby szerokie spektrum form i układów przestrzeni połączonych wielopoziomowymi holami, miejscami spotkań, przestrzeniami społecznymi. Miejsca te sięgają otwarciami do elewacji, tworząc jasne, inspirujące środowisko zarówno do nauki, jak i budowania przyjaznych relacji społeczności akademickiej.

Przedstawione założenie to zespół nowoczesnych, kompaktowych i ekologicznych brył realizujących zasady projektowania zrównoważonego. Zastosowano w nim rozwiązania w myśl świadomego, racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi. Architekci zaprojektowali budynki o modularnej, częściowo prefabrykowanej strukturze, co pozytywnie wpłynie na ekonomię nie tylko samej budowy, ale też późniejszej eksploatacji obiektów. Przestrzeń zorganizowano w taki sposób, by optymalnie wykorzystywać światło dzienne oraz by ograniczyć zapotrzebowanie na energię cieplną. Przewidziane rozwiązania w zakresie instalacji wodno-kanalizacyjnej zapewniają adaptację obiektu do następstw zmian klimatycznych i dodatkowo przyczyniają się do ochrony zasobów wodnych poprzez częściowy odzysk wody szarej i gromadzenie wód deszczowych. Do budowy budynków wykorzystane mogłyby zostać materiały cechujące się niskim śladem węglowym.

Zespół WXCA: Szczepan Wroński, Andrzej Bulanda, Michał Czerwiński, Małgorzata Bonowicz, Jakub Matela, Jan Zawadzki, Michał Sokołowski, Mariia Kolomiitseva, Adrianna Manista, Anna Majewska-Karolak, Anna Dobek-Lenczewska, Angelika Drozd

Wizualizacje: Piotr Banak